Co do zasady każde przysporzenie majątkowe przekazane pracownikowi jest jego przychodem. Pracodawcy często motywują swoich pracowników, przekazując im różne świadczenia. O tym, czy w takich sytuacjach faktycznie powstaje przychód podlegający opodatkowaniu, decydują konkretne okoliczności.

Orzecznictwo to podstawa

Wątpliwości jakie na przestrzeni ostatnich lat powstały w związku z ustaleniem czy dane nieodpłatne świadczenie przekazane pracownikowi stanowi dla niego przychód podlegający opodatkowaniu są obecnie dużo mniejsze. Przyczyniły się do tego wnioski jakie zostały zawarte w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8.07.2014 r., sygn. akt K 7/13. Przychód pracownika może powstać tylko wtedy, gdy po pierwsze świadczenie zostało spełnione za zgodą pracownika, po drugie zostało spełnione w jego interesie i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, po trzecie korzyść musi być wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi.

Benefity przyznane a niewykorzystane

Wskazane przez TK kryteria nie pozostawiają wątpliwości, że na opodatkowany przychód ma znaczenie przede wszystkim zgoda pracownika. Pracownik mający opłaconą możliwość korzystania z siłowni czy basenu, jeśli nie wyraża na taką formę benefitu zgody, nie będzie miał przychodu. Jeśli zgoda jest, a poza tym spełnione są pozostałe warunki, to przychód powstanie, niezależnie od tego, czy pracownik faktycznie z tego świadczenia skorzysta. Podobna sytuacja będzie związana z otrzymaniem pakietu medycznego. NSA w uchwale pełnego składu z dnia 24.10.2011 r. sygn. akt II FPS 7/10 stwierdził, że uprawniony z tytułu zakupionego pakietu medycznego może odmówić korzystania z wynikającej z niego możliwości realizacji (dodatkowej) opieki zdrowotnej. W przypadku odmowy przyjęcia świadczenia, przychód po stronie pracownika nie powstanie.

Wartość nieodpłatnego świadczenia

W przypadku nieodpłatnych świadczeń ich wartość ustala się w następujący sposób:

  1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

  2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;

  3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

  4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Dowóz do pracy

TK w powołanym wyroku wskazał, że przychód powstaje, gdy można zindywidualizować świadczenie, określić jego wartość pieniężną oraz skonkretyzować odbiorcę. Dotyczy to między innymi zorganizowania przez pracodawcę dowozu do pracy, w sytuacji gdy pracodawca wie kto będzie z tego korzystał oraz gdy zna odległości, którą każdy będzie pokonywał. W takim przypadku pracodawca jest w stanie precyzyjnie określić wartość świadczenia przypadającą indywidualnie na każdego przewożonego.

Od dnia 1 stycznia 2015 r. obowiązuje w ustawie o PIT przepis art. 21 ust. 1 pkt 14a zwalniający od podatku wartość świadczenia otrzymanego przez pracownika z tytułu organizowanego przez pracodawcę dowozu pracowników autobusem w rozumieniu prawa o ruchu drogowym.

Stan prawny: 2018.10.19