Pakiet Mobilności to rewolucja, która dotyczy przewoźników oraz kierowców. Kolejne zmiany wchodzą w życie od 2 lutego 2022. Dotyczą one ważnych dla firm transportowych aspektów, m.in.: czasu jazdy i odpoczynku kierowców oraz tachografów. Pakiet Mobilności w zamierzeniu ma również poprawić warunki płacy kierowców, szczególnie w tych państwach, gdzie płaca minimalna nie jest zbyt wysoka.
Czas jazdy i odpoczynek
Wśród szeregu zmian wprowadzony zostaje między innymi zakaz regularnych tygodniowych odpoczynków w kabinie pojazdu (odpoczynek taki powinien odbyć w hotelu, bądź miejscu przystosowanym do tego) oraz obowiązek powrotu kierowcy do siedziby firmy lub miejsca swojego zamieszkania co 4 tygodnie na co najmniej 45 godzin.
Kolejne ograniczenie odnosi się do zredukowania czasu pracy w nocy do 10 godzin.
Zmiana zasad wynagrodzenia kierowców
Kolejna rewolucja dotyczy sposobu wynagradzania kierowców realizujących przejazdy na terenie UE – od 2 lutego 2022 będą otrzymywać pełne wynagrodzenie adekwatne do kraju, w którym pracują. Pracodawca zobowiązany jest wypłacić kierowcy różnicę płacy minimalnej naszego kraju i kraju wykonywania pracy przez kierowcę.
Co więcej, diety i ryczałty za noclegi kierowców nie będą już – jak to miało miejsce dotąd – wliczane do ich płacy minimalnej.
Wyjątki od zasady
Zmiana zasad wynagradzania kierowców zakłada jednak wyjątki. Wyrównanie nie będzie obowiązywało w przypadku tranzytu, czyli przejazdu bez załadunku lub rozładunku przez terytorium danego kraju (np. na czas przejazdu przez Czechy, jeśli krajem docelowym kierowcy jest Austria) oraz transportu bilateralnego (dwustronnego).
Kabotaż
Zasady wyliczania płacy za transport międzynarodowy będą obejmowały także tzw. przewozy kabotażowe. Przewóz kabotażowy to zarobkowy transport ładunku pomiędzy punktami odbioru znajdującymi się w innym państwie (w tym przypadku dotyczy to państw członkowskich Unii Europejskiej lub EFTA). Kabotaż umożliwia przedsiębiorcom prowadzenie działalności transportowej poza granicami kraju, w którym znajduje się siedziba ich firmy i pozwala ograniczyć liczbę „pustych przejazdów”, czyli bez załadunku.
Pakiet Mobilności zakłada, że pojazd będzie musiał raz na osiem tygodni zjechać do kraju zarejestrowania; natomiast jeśli kierowca wykona trzy operacje kabotażowe na terenie danego kraju, to przez cztery kolejne dni takie operacje zostaną wstrzymane. Intencją wprowadzonych zmian jest ochrona rynków wewnętrznych przed zagranicznymi przewoźnikami – ponieważ czterodniowy okres „zamrożenia” pojazdu zredukuje liczbę przewozów kabotażowych.
Tachografy
Pakiet Mobilności nakłada również nowe obowiązki na kierowców. Na początku pierwszego postoju po przekroczeniu granicy państwa członkowskiego UE, będzie on musiał wprowadzić dane dotyczące przekroczenia granicy (symbol państwa, do którego wjechał).
Kolejne zmiany wejdą w życie w późniejszym okresie – konieczność wyposażenia pojazdów w tzw. „inteligentne” tachografy drugiej generacji, które będą rejestrowały automatycznie moment przekroczenia granicy (miejsce i czas), wykorzystując system satelitarny oraz czynności rozładunku i załadunku. Dotychczas inteligentne tachografy drugiej generacji były obowiązkowe tylko w nowo zarejestrowanych pojazdach, natomiast od grudnia 2024 roku smart tachografy powinny być również zamontowane w starszych pojazdach, wykonujących transport międzynarodowy.
Wymiana tachografów nie obejmie pojazdów poruszających się jedynie po drogach krajowych.
Inteligentne tachografy obowiązkowo znajdą się również na pokładach pojazdów mniejszych, od 2,5 tony DMC – a co za tym idzie, będą musieli stosować się do przepisów dotyczących czasu jazdy i odpoczynku kierowców.
Licencja dla szerszej grupy przedsiębiorców
Największe zmiany czekają firmy wykonujące przewozy międzynarodowe samochodami mniejszymi, od 2,5 tony DMC. Firmy takie już niedługo będą zobowiązane: (1) spełnić wymóg licencji transportowej, (2) uzyskać zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika, (3) zapewnić odpowiednie zabezpieczenie finansowe za każdy samochód. Przedsiębiorcy transportowi będą musieli także posiadać siedzibę firmy, w której mają przechowywać wszystkie dokumenty, również księgi rachunkowe. Nowe zobowiązania dotkną zwłaszcza małe firmy transportowe i samozatrudnionych kierowców busów.
Sankcje karne branży transportowej
Zmiany wynikające z Pakietu Mobilności obejmują sankcje karne dla tych firm, które nie wywiążą się z nowych obowiązków. W tym przypadku firmie grożą nie tylko kary finansowe, ale także utrata reputacji, a nawet pozbawianie licencji.
Wzrost kosztów działalności firmy
Skutkami zmian, które wchodzą w życie jest niewątpliwy wzrost kosztów pracy firm transportowych. Należy się spodziewać, że w celu uniknięcia strat, firmy transportowe podniosą ceny, a co za tym idzie, wzrosną koszty świadczonych usług – co rykoszetem odbije się na podmiotach, które bezpośrednio lub pośrednio z usług tych korzystają, czyli de facto… nas wszystkich.